Ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι ο πιο συχνός καρκίνος των οργάνων του γυναικείου συστήματος αναπαραγωγής. Στην Αμερική, η επίπτωση τα τελευταία χρόνια έχει φανεί πως είναι σχετικά σταθερή στα 24 με 25 περιστατικά ανά 100 χιλιάδες γυναικών. Η Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του Π.Ο.Υ. ανήκει στις χώρες με μεγάλη συχνότητα. Αν και έως το 2040 αναμένεται σχετικά σταθερή πορεία των κρουσμάτων, στις νέες γυναίκες κάτω των 69 ετών εκτιμάται ότι θα υπάρξει μια μείωση της τάξεως του 1% ενώ μια σταθερή αύξηση στις γυναίκες άνω των 70. Οι συγκεκριμένες εκτιμήσεις, συνάδουν και με την γενικότερη παρατήρηση πως ο καρκίνος ενδομητρίου εμφανίζεται συνήθως στην εμμηνόπαυση σε γυναίκες άνω των 50 ετών. Εν τούτοις, περίπου 1 στα 4 περιστατικά μπορεί να εμφανιστούν και πριν την εμμηνόπαυση.

Η παχυσαρκία αποτελεί ισχυρό παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο του ενδομητρίου καθώς συνδέεται με ορμονικές αλλαγές. Σε σχέση με τις γυναίκες με φυσιολογικό σωματικό βάρος, οι υπέρβαρες γυναίκες (ΒΜΙ 25 με 29.9) έχουν διπλάσιο κίνδυνο για καρκίνο ενδομητρίου. Αντίστοιχα οι παχύσαρκες γυναίκες (ΒΜΙ>30) έχουν τριπλάσιο κίνδυνο. Η πρόσληψη βάρους ειδικά σε μεγαλύτερες ηλικίες όπως και οι συχνές μεγάλες μεταβολές βάρους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μπορεί επίσης ν’ αυξήσουν επιπλέον τον κίνδυνο.

Αν και μετά την εμμηνόπαυση, οι ωοθήκες σταματούν να παράγουν οιστρογόνα, ένας μικρός αριθμός τους συνεχίζει να παράγεται φυσικά από τον λιπώδη ιστό. Μάλιστα, φαίνεται πως τα οιστρογόνα που παράγονται εκεί, έχουν μεγαλύτερη επίδραση στο σώμα της γυναίκας μετά την εμμηνόπαυση απ’ ότι όσο βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία. Γενικά, οι ορμονικές διαταραχές που δημιουργούν αύξηση τον οιστρογόνων αυξάνουν και τον κίνδυνο της γυναίκας για καρκίνο ενδομητρίου. Ακόμα, η ορμονική υποκατάσταση (με χρήση αποκλειστικά οιστρογόνων) για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης – που χρησιμοποιούνταν ειδικά στο παρελθόν-  έχει φανεί πως επίσης αυξάνει την πιθανότητα για εμφάνιση κακοήθειας. Από την άλλη, η χρήση αντισυλληπτικών δισκίων μειώνει τον κίνδυνο για μακρά περίοδο, για τουλάχιστον μία δεκαετία μετά την διακοπή λήψης τους.

Αναφορικά με τον εμμηνορρυσιακό κύκλο, η πρώιμη εμμηναρχή (πριν την ηλικία των 12) και η καθυστερημένη εμμηνόπαυση αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου ενδομητρίου.

Η ορμονική ισορροπία μετατοπίζεται προς την υπεροχή της προγεστερόνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Έτσι, μια γυναίκα με περισσότερες εγκυμοσύνες ενισχύει την προστασία από τον καρκίνο του ενδομητρίου. Οι άτοκες γυναίκες, αντίστοιχα, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) έχουν ορμονολογικές διαταραχές, όπως υψηλότερα ανδρογόνα και οιστρογόνα και χαμηλότερα επίπεδα προγεστερόνης, οπότε μοιραία αυξάνεται ο κίνδυνος κακοήθειας.

Ο ρόλος της διατροφής

Η διατροφή που είναι υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πολλών καρκίνων, συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου του ενδομητρίου. Επειδή τα λιπαρά τρόφιμα είναι ταυτόχρονα και θερμιδογόνα, μπορεί να οδηγήσουν σε παχυσαρκία. Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτός είναι ο κύριος τρόπος με τον οποίο η διατροφή επηρεάζει τον κίνδυνο για καρκίνο του ενδομητρίου. Η σωματική άσκηση, από την άλλη, μειώνει την πιθανότητα καρκίνου.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα πολλών μελετών, οι γυναίκες που ασκούνται περισσότερο έχουν μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του ενδομητρίου, ενώ άλλες μελέτες έχουν καταλήξει ότι η καθιστική ζωή αυξάνει τον κίνδυνο. Ακόμα, οι γυναίκες με διαβήτη τύπου 2 φαίνεται να έχουν διπλάσια πιθανότητα να εμφανίσουν τον συγκεκριμένο τύπο κακοήθειας. Όμως, αν σε αυτές τις γυναίκες συνυπάρχει παχυσαρκία και έλλειψη άσκησης, η ακριβής σύνδεση είναι ασαφής.

Δρ. Δέσποινα Κατσώχη - aktinotherapeia.gr

Δρ. Δέσποινα Κατσώχη - aktinotherapeia.gr

Η Δρ. Δέσποινα Κατσώχη είναι ογκολόγος – ακτινοθεραπευτής, εξειδικευμένη στις νεότερες τεχνικές της ακτινοθεραπευτικής ογκολογίας και στους συνδυασμούς των θεραπευτικών ογκολογικών σχημάτων. Ακτινοθεραπεία - aktinotherapeia.gr