Η ακτινοθεραπεία αντιμετωπίζει αποτελεσματικά και μόνιμα τον καρκινικό πόνο. Βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών με οστικές και εγκεφαλικές μεταστάσεις, τις συχνότερες αιτίες καρκινικού πόνου. Η θεραπεία είναι πάνω από 85-90% αποτελεσματική, με διάρκεια ύφεσης και χαμηλές έως καθόλου παρενέργειες. Συνδυάζεται  με όλες τις ογκολογικές μεθόδους και έχει υψηλή στόχευση, προσφέροντας ανώδυνα και ασφαλή αποτελέσματα μακράς διάρκειας.

Η ελλιπής αντιμετώπιση του χρόνιου καρκινικού πόνου οφείλεται στην εσφαλμένη εντύπωση ότι ο πόνος από καρκίνο δεν θεραπεύεται. Η κακή αντιμετώπισή του, σχετίζεται με τον ασθενή, την οικογένειά του, τον γιατρό του και το νοσηλευτικό προσωπικό. Ο καρκινοπαθής πονά, αν και θα μπορούσε να το αποφύγει, είτε επειδή δεν έχει ενημερωθεί σωστά για τη συστηματική λήψη αναλγητικών φαρμάκων, είτε επειδή δεν έχει καλή επικοινωνία του με τον γιατρό του αλλά και με το οικογενειακό του περιβάλλον. Δεν είναι σπάνιο, οι γιατροί να μην έχουν  επαρκή εκπαίδευση σε θέματα θεραπείας του πόνου και παρηγορητικής αγωγής: αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να χορηγούν ανεπαρκείς ποσότητες ναρκωτικών αναλγητικών, να εφαρμόζουν λάθος παρεμβατικές μεθόδους και να μην προσφέρουν επαρκή ψυχοκοινωνική υποστήριξη στον ασθενή και την οικογένειά του. Ο ασθενής δεν έχει μόνο ανάγκη ιατρικής φροντίδας αλλά και ψυχολογικής στήριξης. Έχει διαπιστωθεί, ότι όσοι και όσες  ζουν μόνοι, έχουν διπλάσια θνησιμότητα από τον εθνικό μέσο όρο. Οι έγγαμοι καρκινοπαθείς ζουν περισσότερο από τους άγαμους. Οι χήροι έχουν 26% υψηλότερη θνησιμότητα.

Η φροντίδα  του ογκολογικού ασθενή είναι πολυδιάστατη. Στόχος είναι να ελεγχθεί ο πόνος στο μεγαλύτερο δυνατό σημείο, να ελαχιστοποιηθούν οι παρενέργειες, οι αρνητικές επιπτώσεις, και το κόστος. Παράλληλα, ο ασθενής να ενισχύσει τις  λειτουργικές του ικανότητες αλλά και τη σωματική και ψυχική ευεξία του δηλαδή να βελτιωθεί η  ποιότητα της ζωής του.

Τα αναλγητικά που χρησιμοποιούμε Για τον έλεγχο του πόνου χρησιμοποιούμε αναλγητικά οποιοειδή και μη οποιοειδή. Τα δεύτερα χωρίζονται σε στεροιειδή, περιφερικά και αντιφλεγνωνωδη. Δεν υπάρχουν προκαθορισμένα δοσολογικά σχήματα:  προσδιορίζονται από τον βαθμό αναλγησίας και τις παρενέργειες. Για όλα τα αναλγητικά, ισχύει η χορήγηση «με το ρολόι», όχι επί πόνου, ιδιαίτερα όταν χορηγούμε οποιοειδή: πρέπει πλέον να καταπολεμήσουμε την οποιοφοβία.  Επιπρόσθετα, διαθέτουμε συνοδά φάρμακα όπως η πρεγκαμπαλίνη: η ορθή χρήση της στον νευροπαθητικό πόνο του καρκινοπαθούς, ελέγχει καλύτερα τον πόνο και μειώνει τη δόση του οπιοειδούς. Συνοδά φάρμακα είναι τα αγχολυτικά για την καταπολέμηση της αϋπνίας, τα αντιεπιλεπτικά τα οποία αυξάνουν τα επίπεδα των ανασταλτικών νευροδιαβιβαστών, τα αντικαταθλιπτικά που ενισχύουν τους ενδογενείς αναλγητικούς μηχανισμούς του νευροπαθητικού πόνου, τα αντιβιοτικά, τα κορτικοστεροειδή, ενώ υψίστης σημασίας είναι η συμμόρφωση και συνέπεια στην  αναλγητική αγωγή.

Η Ένωση Αμερικανών Ψυχολόγων προτείνει πέντε σημεία αντιμετώπισης του χρόνιου πόνου από την πλευρά των ασθενών. Προτρέπει να διαχειριστούν το άγχος τους, ν’ ανοίξουν έναν εποικοδομητικό διάλογο με τον εαυτό τους, να γίνουν ενεργοί και δραστήριοι, ν’ αναζητήσουν υποστήριξη και να συμβουλευθούν έναν επαγγελματία.

Πριν 2 500 περίπου χρόνια, ο Ιπποκράτης, απευθυνόμενος στους γιατρούς, είπε: «Σπάνια θεράπευε, συχνά απάλυνε τον πόνο, πάντα παρηγόρησε». Αν θέλαμε να την προσαρμόσουμε στα σημερινά  δεδομένα, θα μπορούσε να πούμε: «Συχνά θεράπευε, συχνά απάλυνε τον πόνο, πάντα παρηγόρησε»…..

 

Δρ Δέσποινα Κατσώχη

Ακτινοθεραπευτής Ογκoλόγος (aktinotherapeia.gr)

Δρ. Δέσποινα Κατσώχη - aktinotherapeia.gr

Δρ. Δέσποινα Κατσώχη - aktinotherapeia.gr

Η Δρ. Δέσποινα Κατσώχη είναι ογκολόγος – ακτινοθεραπευτής, εξειδικευμένη στις νεότερες τεχνικές της ακτινοθεραπευτικής ογκολογίας και στους συνδυασμούς των θεραπευτικών ογκολογικών σχημάτων. Ακτινοθεραπεία - aktinotherapeia.gr