Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται στη ριζική θεραπεία του εντοπισμένου καρκίνου του προστάτη περίπου εδώ και έναν αιώνα. Έχουν αναπτυχτεί δυο μέθοδοι για την προσέγγιση του προστάτη αδένα, η κλασσική εξωτερική ακτινοθεραπεία και η ενδοϊστική βραχυθεραπεία. Σύμφωνα με στοιχεία του αμερικάνικου National Cancer Institute (NCI) to 60% των ασθενών με εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη αντιμετωπίζεται με ακτινοθεραπευτική αγωγή (εξωτερική ή βραχυθεραπεία).
Ένας στους 6 άνδρες διαγιγνώσκεται με καρκίνο του προστάτη. Το 2/3 των ασθενών είναι κατά τη διάγνωση από 45-75 ετών. Χάρις στον συστηματικό προσδιορισμό του προστατικού αντιγόνου (PSA), στο 70% των ασθενών η νόσος είναι σε πρώιμο στάδιο στο οποίο το προσδόκιμο επιβίωσης είναι υψηλό. Επομένως η θεραπευτική προσέγγιση προσανατολίζεται σε μεθόδους που προσφέρουν τα καλύτερα άμεσα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα με τις χαμηλότερες παρενέργειες.
Με την είσοδο των γραμμικών επιταχυντών υψηλής ενέργειας, του διορθικού υπερηχογραφήματος και των ειδικών λογισμικών προγραμμάτων, καθίσταται εφικτή η τρισδιάστατη προσέγγιση των ορίων του προστάτη αδένα και η σύμμορφη τεχνική κατά την εφαρμογή της εξωτερικής ακτινοθεραπευτικής αγωγής και της βραχυθεραπείας αντίστοιχα.
Το θεραπευτικό αποτέλεσμα της ακτινοθεραπείας εξαρτάται από τη συνολική δόση και επομένως η κλιμάκωση της είναι σημαντική. Η διαμορφούμενης έντασης ακτινοθεραπεία (IMRT) είναι πλέον η τεχνική εκλογής στην αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη, η οποία συμβάλει στην διαμόρφωση της δέσμης ακτινοβολίας σύμμορφα στις ανατομικές ιδιαιτερότητες του ασθενούς με τελικό σκοπό την υψηλότερη έκθεση της νόσου στην ακτινοβολία και τη μέγιστη προστασία των γειτονικών υγιών ιστών.
Η καθημερινή ακριβής στόχευση διασφαλίζεται με τη βοήθεια προηγμένων συστημάτων απεικονιστικά κατευθυνόμενης ακτινοθεραπείας (IGRT), δηλαδή γραμμικούς επιταχυντές με ενσωματωμένο σύστημα ηλεκτρονικής απεικόνισης τύπου αξονικού τομογράφου (CBCT) για τον ακριβή τρισδιάστατο προσδιορισμό της ακτινοβουλούμενης περιοχής κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
Εναλλακτικά στα πρώιμα στάδια ή συνδυαστικά στην τοπικά προχωρημένη νόσο, η ενδοϊστική εμφύτευση ραδιενεργών κόκκων ιωδίου (Ι125), μέθοδος Real Time, πραγματοποιείται σε μια μόνο συνεδρία με χαμηλή νοσηρότητα και με εξίσου θετικά θεραπευτικά αποτελέσματα μακροπρόθεσμα, σε σχέση με εκείνα της ριζικής προστατεκτομής και της εξωτερικής ακτινοβολίας: επιλέγεται όλο και συχνότερα σε Αμερική και Ευρώπη για τη ριζική αντιμετώπιση του εντοπισμένου καρκίνου του προστάτη.
Σε ασθενείς υψηλού κινδύνου (εξωκαψική επέκταση της νόσου Gleason-score³7), ο συνδυασμός βραχυθεραπείας και σύμμορφης εξωτερικής ακτινοβολίας επιτυγχάνει τα υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης στη δεκαετία (85-90%) σε σύγκριση με κάθε μεμονωμένη θεραπευτική αντιμετώπιση (40-60%). Τα ποσοστά αυτά προσεγγίζουν εκείνα των ασθενών χαμηλού κινδύνου (95-98%).
Η νοσηρότητα μετά την ακτινοθεραπεία ή βραχυθεραπεία παραμένει χαμηλή και παροδική. Ήπια δυσουρικά συμπτώματα εμφανίζει το 1/3 των ασθενών και εντονότερα λιγότερο από 5%. Αξιοσημείωτη παροδική συμπτωματολογία του ορθού εμφανίζει το 10% των ασθενών ενώ στυτική δυσλειτουργία εμφανίζει λιγότερο από το 15%.
Με τη ακτινοθεραπευτική ογκολογική αγωγή ο ασθενής με εντοπισμένο καρκίνο προστάτη χαμηλού ή υψηλού κινδύνου αντιμετωπίζεται αναίμακτα και αποτελεσματικά διατηρώντας την ποιότητα της ζωής του.
Η επιλογή της θεραπείας του καρκίνου του προστάτη εξαρτάται από την ηλικία του ασθενή, τη γενική κατάστασή του, το στάδιο της νόσου κατά τη διάγνωση (σταδιοποίηση) αλλά και τις προτιμήσεις του αν είναι καλά ενημερωμένος.
Περισσότερες πληροφορίες στο βιβλίο «Βραχυθεραπεία του εντοπισμένου καρκίνου του προστάτη», το οποίο εκδίδεται από τον Οίκο Παριζιάνου Α.Ε.
ISBN: 978-960-394-547-5
