Ακτινοθεραπευτική Ογκολογία είναι η ειδικότητα της Ιατρικής η οποία χρησιμοποιεί την ιοντίζουσα ακτινοβολία για να θεραπεύσει καλοήθη και κακοήθη νοσήματα σε διάφορα σημεία του σώματος του ανθρώπου.
Η ακτινοθεραπεία αποτελεί σημαντικό μέρος της θεραπείας του καρκίνου μαζί με την χειρουργική επέμβαση και την χημειοθεραπεία.
Σκοπός της είναι τα προκαλέσει τον θάνατο των καρκινικών κυττάρων με όσο το δυνατόν περιορισμένη απώλεια των υγειών κυττάρων.
Η Ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται:
- για τη ριζική αντιμετώπιση καρκίνων όπως είναι ο καρκίνος του προστάτη, του πρωκτού, του λάρυγγα, του ρινοφάρυγγα
- μετεγχειρητικά όπως π.χ. στην περίπτωση του καρκίνου του μαστού, του στομάχου, του εγκεφάλου
- προεγχειρητικά για την σμίκρυνση του όγκου, υποσταδιοποίηση, όπως εκείνη του καρκίνου του εντέρου.
- σε συνδυασμό με την χημειοθεραπεία όπως π.χ. στις περιπτώσεις καρκίνου κεφαλής και τραχήλου, πνεύμονος και τραχήλου της μήτρας.
Μεταστάσεις: σημαντική βοήθεια προσφέρει η Ακτινοθεραπεία στην αντιμετώπιση εγκεφαλικών και οστικών μεταστάσεων και άλλων συμπτωμάτων βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής των ασθενών. Καταπολεμά τον πόνο όταν αυτός προέρχεται από τα κόκκαλα ή από άλλα σημεία που προσβάλλονται από την ασθένεια. Είναι το δραστικότερο παυσίπονο με διάρκεια δράσης μακρά.
Εφαρμογές Ακτινοθεραπείας
Τα μηχανήματα Ακτινοθεραπείας είναι γραμμικοί επιταχυντές, υψηλής ενέργειας που εκπέμπουν φωτόνια ή ηλεκτρόνια.
Στην εξωτερική ακτινοθεραπεία ή τηλεθεραπεία η θεραπεία πραγματοποιείται από απόσταση ενός μέτρου από το ανθρώπινο σώμα.
Στη βραχυθεραπεία, η ραδιενεργός πηγή κατευθύνεται εξ αποστάσεως, μέσω ειδικών καθετήρων:
- σε κοιλότητες (π.χ. στον κόλπο, ενδοκολπική βραχυθεραπεία) ή
- σε ιστούς (π.χ. ενδοϊστική βραχυθεραπεία του προστάτη αδένα).
Παρενέργειες Ακτινοθεραπείας
Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία δεν αισθάνονται πόνο ή οποιαδήποτε άλλη ενόχληση κατά τη διάρκεια της εκάστοτε συνεδρίας.
Με την πρόοδο των θεραπειών όμως δεν μπορούμε να αποφύγουμε κάποιες αντιδράσεις από τα όργανα που βρίσκονται στην περιοχή της ακτινοβολίας. Για τις πιθανές παρενέργειες πρώιμες ή όψιμες που τον αφορούν ο ασθενής ενημερώνεται εξατομικευμένα από τον ιατρό του. Παράλληλα καθοδηγείται και υποστηρίζεται από ομάδα επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων. Είναι βασικό να γνωρίζουμε ότι η ακτινοθεραπευτική αγωγή εφαρμόζεται μόνο όταν η ευνοϊκή επίδραση της θεραπείας ξεπερνά κατά πολύ τις πιθανές επιπτώσεις της ακτινοβολίας.
Η εξωτερική ακτινοβολία με γραμμικό επιταχυντή δεν είναι ραδιενεργός. Ως εκ τούτου, ο ασθενής δεν μεταφέρει κανένα είδος ακτινοβολίας στο περιβάλλον και τους γύρο του. Επίσης μπορεί να έρθει επαφή αμέσως μετά την ακτινοβόληση και να αγκαλιάσει χωρίς δισταγμό μικρά παιδιά ή εγκύους.
Διαδικασία Ακτινοθεραπείας
Η προσέλευση στην ακτινοθεραπείας είναι καθημερινή τις εργάσιμες ημέρες και διαρκεί δύο με επτά εβδομάδες ανάλογα το πρωτόκολλο της θεραπείας.
Ο ειδικός ακτινοθεραπευτής ογκολόγος με τη βοήθεια των ακτινοφυσικών των τεχνολόγων των νοσηλευτών και ειδικών διαχείρισης ηλεκτρονικών συστημάτων αποτελούν μια ομάδα η οποία ακολουθεί μια αλυσίδα διαδικασιών.
Πριν την εφαρμογή της πρώτης ακτινοβολίας πραγματοποιείται ο σχεδιασμός – προγραμματισμός της ακτινοθεραπείας μια σειρά από απαιτητικές και εξειδικευμένες ενέργειες ώστε να επιτευχτεί μια εξατομικευμένη θεραπεία.
Εκτεταμένα μέτρα διασφάλισης της ποιότητας, οργανωτικών και τεχνικών πράξεων εξασφαλίζουν ακρίβεια, ασφάλεια και απομακρύνουν οποιαδήποτε πιθανότητα σφάλματος.
Εξοπλισμός Κέντρου Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας
Το Κέντρο Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας που συνεργαζόμαστε διαθέτει:
- σύγχρονο Εξομοιωτή – Προσομοιωτή της VARIAN,
- τέσσερα υπερσύγχρονα συστήματα – λογισμικά σχεδιασμού Ακτινοθεραπείας
- ONCENTRA της εταιρείας NUCLETRON,
- NOMOS CORVUS, PLATO της εταιρείας NUCLETRON,
- ERGO++ της εταιρείας ELEKTA,
- MONACO της εταιρείας ELEKTA, Gamma Plan),
- τρεις Ρομποτικούς Γραμμικούς Επιταχυντές τελευταίας γενιάς
- Elekta AXESSETM 6 MV,
- Elekta VERSA HD 6, 10
- 15MV (τελευταίας γενιάς γραμμικός επιταχυντής από τον Μάρτιο 2015)
- Ακτινοθεραπεία με Ηλεκτρόνια 6, 9,12,15,18 ΜeV.
Με τα συγκεκριμένα μηχανήματα έχουμε τη δυνατότητες εφαρμογής:
- τρισδιάστατης σύμμορφης ακτινοθεραπείας 3D conformal,
- διαμορφούμενης έντασης ακτινοβόλησης IMRT Intensity modulated radiation therapy
- απεικονιστικά καθοδηγούμενης ακτινοθεραπείας Image Guided Radiation Therapy (IGRT),
- Στερεοταξία Σώματος-Κεφαλής
- Volumetric Modulated Arc Therapy (VMAT)
με εξελιγμένα συστήματα ηλεκτρονικής απεικόνισης πεδίου EPID (Electronic Portal Imaging), ή στην πλέον σύγχρονη μορφή της τρισδιάστατα, με τη χρήση ενσωματωμένων στους γραμμικούς επιταχυντές αξονικούς τομογράφους που επιτρέπουν τη λήψη αξονικής τομογραφίας στη θέση θεραπείας την ώρα της ακτινοβόλησης CBCT (Cone Beam Computerized Tomography), με εφαρμογή πολύ υψηλού ρυθμού δόσης (flattening filter free), εξατομικευμένων πολύφυλλων διαφραγμάτων διαμόρφωσης της δέσμης ακτινοβολίας multi-leaf collimation, (MLC), Βραχυθεραπεία Υψηλού Ρυθμού Δόσης με μηχάνημα μεταφόρτισης (Micro Selectron), Στερεοτακτική Ακτινοθεραπεία (κεφαλής & σώματος), Διεγχειρητική ακτινοθεραπεία, Ακτινοχειρουργική γ-Knife μηχάνημα Gamma Knife PERFEXION,
Επίσης το κέντρο διαθέτει υπερσύγχρονα σύστημα επικοινωνίας διαχείρισης και έλεγχο όλων των δεδομένων που σχετίζονται με την ακτινοθεραπευτική διαδικασία των ασθενών MosaiqΤΜ.
Για την ακρίβεια τοποθέτησης του ασθενούς διαθέτουμε το ρομποτικά ελεγχόμενο σύστημα (HexaPODΤΜ), την ακινητοποίηση και την ακριβή τοποθέτηση του ασθενούς μέσω των μη επεμβατικών συστημάτων ακινητοποίησης για το σώμα και το κεφάλι (BodyFIX®, HeadFIX®).
